Cô gái 20 tuổi lỡ có bầu với công nhân xây dựng, ngày anh đưa cô về quê ra mắt, bị bố mẹ ph;;ản đ;;ối vì “ăn cơm trước kẻng” nên không cho cưới. Ba tháng trôi qua, Hương chờ đợi trong vô vọng. Bụng cô ngày một lớn, nhưng Minh cứ lần lữa, viện cớ gia đình chưa đồng ý. Rồi một ngày, qua một người quen, Hương chết lặng khi biết sự thật: Minh đã làm đám cưới ở quê với một cô gái khác, người được gia đình anh chọn từ lâu. Hương không khóc, không gào thét. Cô chỉ lặng lẽ rời đi, ôm nỗi đau và đứa con trong bụng, quyết tâm làm mẹ đơn thân. Mười bảy năm sau sự thật dần lộ ra…
Vào một buổi chiều tháng Sáu, khi cơn mưa giăng mờ cả phố cổ Hội An, một người phụ nữ lặng lẽ đứng trước cổng trường THPT, tay cầm chiếc ô cũ, mắt dõi theo một cậu học sinh đang bước ra. Bảy năm nuôi con một mình, mười bảy năm câm lặng chôn giấu nỗi đau, giờ đây, trái tim Hương lại thắt lại bởi một sự thật mà cô chưa bao giờ dám đối diện…
Năm ấy Hương vừa tròn 20 tuổi, cái tuổi đẹp nhất đời con gái. Cô là sinh viên ngành
kế toán trường Cao đẳng Kinh tế ở Đà Nẵng. Gia cảnh không khá giả, ba mất sớm, mẹ bán bánh mì đầu ngõ nuôi hai chị em ăn học. Hương học giỏi, chăm ngoan, chưa từng khiến mẹ phiền lòng. Nhưng rồi, chính mùa hè năm hai ấy đã viết nên trang đời u uất nhất trong tuổi trẻ của cô.
Hương gặp Minh khi đi làm thêm ở một quán cơm bình dân gần công trình xây dựng. Minh là công nhân mới từ quê Quảng Ngãi ra làm phụ hồ. Vóc dáng cao to, nụ cười hiền khô và ánh mắt có phần vụng về, anh khiến cô gái trẻ cảm thấy gần gũi và tin tưởng. Tình yêu đến tự nhiên như cơn mưa đầu mùa – nhanh, bất ngờ và thấm đẫm.
Họ yêu nhau chừng hơn ba tháng thì Hương phát hiện mình mang thai. Tin vui với cô lại là nỗi hoang mang không lời. Cô bỏ lớp, đi làm thêm nhiều hơn để dành dụm tiền. Minh hứa sẽ đưa cô về quê xin cưới đàng hoàng. Cô tin anh, như thể cả thế giới này chỉ có một người đàn ông duy nhất là Minh.
Ngày về ra mắt, mọi chuyện không như Hương tưởng tượng. Bố mẹ Minh lạnh nhạt, gương mặt tối sầm lại khi nghe đến chuyện “ăn cơm trước kẻng”. Mẹ anh bảo: “Con gái bây giờ hư lắm, chưa gì đã dính, chắc gì là con Minh?” – câu nói như nhát dao cứa vào tim Hương.
Họ quay về Đà Nẵng trong im lặng. Từ hôm đó, Minh bắt đầu tránh mặt cô, rồi viện cớ này kia: “Bố mẹ chưa đồng ý, đợi thêm một thời gian nữa…” – câu nói đó lặp lại nhiều lần như một đoạn băng cũ.
Ba tháng trôi qua, bụng Hương ngày càng lớn. Trong khi Minh càng ít liên lạc. Rồi một buổi chiều mưa, người bạn làm cùng quán gọi cho cô, giọng run run:
– Hương ơi… Minh nó… cưới vợ ở quê rồi…
Hương cứng người. Cô ngồi thừ trên ghế đá công viên gần ký túc xá suốt nhiều tiếng. Không nước mắt. Không oán trách. Chỉ có một khoảng lặng như bị rút sạch mọi âm thanh.
Cô quyết định nghỉ học, dọn trọ ra ngoại ô, xin làm kế toán cho một xưởng gỗ nhỏ, và giữ lại đứa bé. “Không cần ai thương hại, mình sẽ làm mẹ đơn thân” – cô tự nhủ mỗi tối, khi đôi chân sưng phù vì mang thai mà vẫn không dám ngơi nghỉ.
Thằng bé chào đời vào một đêm mưa lớn, trong căn phòng trọ lợp tôn, có tiếng ếch nhái và hơi đất ngai ngái. Cô đặt tên con là Khôi – nghĩa là khởi đầu. Vì đối với Hương, đứa bé là ánh sáng duy nhất còn lại giữa đời mình.
Cuộc sống không dễ dàng. Làm mẹ đơn thân ở tuổi hai mươi mốt, Hương vừa đi làm, vừa nuôi con. Đôi khi phải bế Khôi đi gửi nhờ bác tổ trưởng khi tăng ca đột xuất. Nhiều đêm, cô khóc vì mệt, vì tủi thân, vì nhớ mẹ già ngoài quê nhưng không dám về, sợ người ta dị nghị.
Khôi lớn lên khỏe mạnh, ngoan ngoãn. Cậu bé có đôi mắt giống hệt Minh – điều mà mỗi lần nhìn thấy, tim Hương lại se lại. Cô chưa từng kể cho con biết cha nó là ai. Trong mọi hồ sơ nhập học, giấy tờ, cô luôn để trống mục “tên cha”. Với cô, Khôi chỉ cần mẹ là đủ.
Năm Khôi học lớp 10, cô tích góp mua được một mảnh đất nhỏ ở Hội An, mở tiệm tạp hóa nhỏ trước nhà. Cuộc sống đã yên ổn, nhưng một góc ký ức vẫn nằm đó – như vết sẹo không bao giờ liền.
Thế rồi, vào một buổi chiều tháng Sáu, khi Khôi vừa kết thúc kỳ thi cuối kỳ lớp 11, Hương tình cờ nghe được cuộc trò chuyện giữa con và bạn học. Giọng Khôi:
– Tớ cũng không biết ba mình là ai, mẹ tớ nói ba mất từ lâu… nhưng dạo gần đây có một bác ở quê nói nhìn tớ giống một người tên Minh nào đó
Hương chết lặng. Cái tên ấy – Minh – như một cú giáng mạnh khiến cô quay cuồng. Cô đã giấu con gần mười bảy năm. Không nghĩ, rồi cũng đến lúc sự thật lộ diện..
Sau hôm nghe tên “Minh” thốt ra từ chính miệng con trai, Hương bỗng sống lại quãng ký ức đau đớn tưởng chừng đã chôn vùi. Đêm đó, cô ngồi thâu đêm trước hiên nhà, nhìn những con đom đóm lập lòe giữa vườn rau sau nhà mà lòng ngổn ngang trăm mối.
Sáng hôm sau, Hương ra chợ từ sớm, như mọi ngày. Nhưng khi đang thu xếp sạp rau thì một người phụ nữ trung niên bước tới, nét mặt lạ mà quen. Bà đứng trước mặt Hương khá lâu mới cất tiếng:
– Cô là… Hương phải không?
Hương khựng lại. Câu hỏi tưởng như đơn giản, nhưng giọng nói ấy, ánh mắt ấy… khiến tim cô đập thình thịch.
– Dạ… bà là…?
– Tôi là… mẹ của Minh.
Hương như chết lặng. Người phụ nữ ấy già đi nhiều so với 17 năm trước. Không còn vẻ nghiêm nghị, lạnh lùng năm nào. Bà khẽ đặt túi quà xuống:
– Tôi đi Quảng Nam công việc, nghe người quen nói cô ở Hội An nên tìm tới… Tôi muốn gặp cháu Khôi.